تاریخچه سینما در شیراز

ابراهیم گلستان معتقد است که در سال ۱۳۰۷ سینمایی در خیابان داریوش شیراز توسط محمد خان هندی افتتاح و در سال ۱۳۰۸ سینما خورشید توسط خانی ربیع زاده تاسیس شد که دارای دو سالن سر پوشیده  و تابستانی بود.بعدها این سینما توسط احمد مشیری و علی شاپوری خریداری شد و به سینما پارس تغییر نام پیدا کردند.در سال ۱۳۱۰  سینما دیده بان در خیابان انوری ساخته شد که بعدها نامش به سینما مایاک و تاج تغییر کرد و در سال ۱۳۵۰ تعطیل و تخریب شد.جنگ جهانی دوم و مشکلات اقتصادی و اجتماعی آن دوران ۲۰ سال این صنعت را در رکود برد و در سال۱۳۳۰ سینما تئاتر رکس توسط علی محزون در خیابان داریوش ساخته شد که بعدها به نام تخت جمشید به کار خود ادامه داد و بلاخره در دهه ی ۶۰ تعطیل شد.در سال۱۳۳۱ در چهارراه مشیر یا کل مشیر سینما پارامونت ساخته می شود که به سینما دم کلی معروف شد که البته با تغییر مالکان اسامی آن نیز به دنیا،شهرزاد و مهتاب تغییر میدا کرد.در سالهای ۱۳۳۲ و ۱۳۳۳ سینماهای ایران،پاسرگارد توسط مشیری و شاپوری ساخته شدند و سالن تابستانه ی سینما پارس با طراحی جدید به عنوان سینما پرسیا مورد بهر برداری قرار گرفت(سینمایی که سقف آن چند سال قبل فرو ریخت و در حال حاضر تعطیل می باشد) در دی سال ۱۳۳۹ سینما سعدی به عنوان یکی از لوکسترین سینماهای خاورمیانه در آن روزگار توسط علی اکبر یاسایی تاسیس شد.
در دهه ی چهل جمشیدیان سینما پارامونت را در اول خیابان مشیر فاطمی و صلاح الدین امامی سینما پرسپولیس را در خیابان سعدی اماده می کنند و سینما مترو در خیابان زند و سینما کاپری در لطفعلیخان زند نیز افتتاح می شود،اخرین و مجهزترین سینمای شیراز هم به نام اریانا در سال ۱۳۴۸ توسط شاهرخ گلستان ساخته و افتتاح شد،نکته قابل توجه این که در دهه چهل این که در دهه چهل و پنجاه شهرستانهای لار،جهرم،فسا،اباده،مردوشت و کازرون دارای سالن سینما بودند و از تاریخ تاکنون در شیراز و فارس هیچ سینمایی ساخته نشده است.

تماشاخانه،گودعربان ۱۲۹۷

خورشید،خیابان زند(بعدها سینما پارس)خانی،ربیع زاده ۱۳۰۸

دیده بان،انوری(بعدها:مایاک-تاج)شمشیری،شاپوری ۱۳۱۰

پارامونت،چهارراه مشیر(بعدها شهرزاد-مهتاب) ایران،خیابان زند،احمد مشیری،علی شاپوری ۱۳۳۲

پاسارگارد،خیابان زند،احمد مشیری،علی شاپوری ۱۳۳۳

پرسیا،خیابان زند،احمد مشیری،علی شاپوری ۱۳۳۴

سینما سعدی،قصرالدشت،علی اکبر یاسایی ۱۳۳۹

مترو،خیابان زند،ایروانی،۱۳۴۴

آریانا،خیابان زند،شاهرخ گلستان ۱۳۴۸

پارامونت،چهارراه پارامونت،جمشیدیان  ۱۳۴۶

کافه جنوب،جمشیدیان ۱۲۹۹

پرسپولیس،خیابان سعدی،صلاح الدین امامی ۱۳۴۵

تئاتر رکس،داریوش(بعدها،شهرزاد-مهتاب)علی محزون ۱۳۳۰

سینما فرهنگ،مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس ۱۳۹۴

سینما پردیس گلستان،معالی آباد ۱۳۹۵

شیرازی دگرگون شده...